میرزا رضا کرمانی چرا ناصرالدین شاه را کشت

در یک هفته پیش از برگزاری جشن پنجاهمین سال پادشاهی، ناصرالدین شاه قاجار در زیارت حضرت عبدالعظیم توسط میرزا رضا کرمانی، یکی از یاران سید جمال‌الدین اسدآبادی، به قتل رسید. ناصرالدین شاه، چهارمین شاه قاجار، با سلطنت نزدیک به 50 ساله، در دوره‌ای که کشور به شورش و بحران وارد شده بود، به طور مخفیانه توسط کرمانی کشته شد.

عزل امیرکبیر از صدارت، تحریک‌های مادر شاه (مهدعلیا)، اعطای امتیاز تنباکو به میرزای شیرازی، از دست دادن بخش‌های مهمی از سرزمین به انگلیس و روسیه، و زندگی گرانبها و بذل‌گواری‌های شاه از جمله وقایع تلخ دوران ناصرالدین شاه بودند. میرزا رضا کرمانی، پس از تجربه زندان و تحت تأثیر تعلیمات سید جمال‌الدین، به اعتقاد داشت که با کشتن شاه، باید اصل ظلم را قطع کند.

قاتل، مرید سید جمال‌الدین بود و در بازجویی اعتقادات و انگیزه‌های خود را بیان کرد. او در میان مردم تأثیرگذار بوده و با اعتماد به شخصیت شیخ هادی نجم‌آبادی، یکی از پیشوایان مخالفان استبداد پادشاهان قاجار، برخورد کرده بود.

میرزا رضا کرمانی در نهایت در میدان مشق تهران به دار آویخته شد و پس از اعدام، شیخ هادی نجم‌آبادی مراسم چهلم و سالگرد او را برگزار کرد. قتل ناصرالدین شاه، پایان دوران تاریک و ناامیدکنندهٔ حکومت قاجار را نشان داد و زمینه را برای انقلاب مشروطه در ایران فراهم کرد.